27 03 2020
Wskazania na czas epidemii
JAK DOBRZE PRZEŻYĆ MSZĘ ŚWIĘTĄ
ZA POŚREDNICTWEM MEDIÓW?
Aktywne uczestnictwo we Mszy Świętej transmitowanej przez radio, telewizję czy internet wymaga przede wszystkim skupienia. Duchowa łączność mimo fizycznej nieobecności w kościele oznacza nastawienie się na przeżywanie Eucharystii, zjednoczenie z Panem, słuchanie Jego słowa.
Duchowej łączności i aktywnego uczestnictwa w transmisji Mszy Świętej nie da się osiągnąć wykonując równolegle inne czynności – np. gotując obiad, prowadząc domowe rozmowy czy przeglądając Facebooka. Dobrze przeżyta Eucharystia to ta, na której skupimy nasze myśli i zaangażujemy serce, a nie tylko odsłuchamy „przy okazji” czy „w tle”.
Transmisja powinna być zawsze na żywo – nie można odtwarzać Eucharystii. Kościół zachęca nas, żeby transmisje Mszy Świętych przeżywać w domach wspólnie, w gronie rodzinnym. Warto przy tym zaznaczać ten wyjątkowy moment niedzieli przez odświętny strój; podobnie jak w kościele, wyłączyć na ten czas telefon.
Dla duchowego uczestnictwa ważne jest również zaangażowanie w śpiew czy odpowiedzi w dialogu z celebransem. Pomocne będzie także przyjmowanie postawy takiej, jak w czasie liturgii przeżywanej w kościele, czyli np. wstając na Ewangelię czy klęcząc w trakcie modlitwy eucharystycznej.
Nie mając możliwości przyjęcia Komunii Świętej sakramentalnie, poprzez spożycie Ciała i Krwi Chrystusa, można Ją przyjąć duchowo.
KOMUNIA DUCHOWA
Istnieje możliwość przyjmowania Komunii w sposób duchowy. Kongregacja Nauki Wiary w dokumencie z 1983 r. stwierdziła, że chrześcijanin może otrzymać owoce sakramentu za pośrednictwem samego tylko pragnienia Eucharystii (zob. Kongregacja Nauki Wiary, Sacerdotium ministeriale, 6.08.1983, 4.), zaś papież Benedykt XVI przypomniał, że „nawet wtedy, kiedy nie jest możliwe przystąpienie do sakramentalnej Komunii, uczestnictwo we Mszy Świętej pozostaje konieczne, ważne, znaczące i owocne. W tej sytuacji dobrze jest żywić pragnienie pełnego zjednoczenia z Chrystusem, za pomocą, na przykład, praktyki komunii duchowej” (Sacramentum caritatis, 55).
Praktyka Komunii duchowej w nauczaniu Kościoła dotyczy zwłaszcza chrześcijan cierpiących z powodu prześladowań czy braku kapłanów, ale zaleca się ją także wszystkim, którzy z innych, obiektywnych względów nie mogą uczestniczyć we Mszy świętej, na przykład chorym, czy uwięzionym. Aktualna sytuacja związana z pandemią i możliwością zarażania się wpisuje się w katalog wyżej wymienionych przyczyn aktów Komunii duchowej.
Mogą ją przyjmować wszyscy, także ci, którzy przyjęli Komunię Świętą w danym dniu w kościele. Co więcej, można ją praktykować wielokrotnie w ciągu jednego dnia, gdyż celem życia chrześcijańskiego jest nieustanne zjednoczenie z Bogiem. Należy przypomnieć, że Komunia duchowa to akt modlitewny, którego celem jest osiągnięcie takiej bliskości z Jezusem, jaką daje nam przyjmowanie Go w sakramencie Jego Ciała i Krwi. Choć Komunia duchowa jest ograniczona tylko do wewnętrznego aktu wiary, jednak może przynieść pogłębienie więzi z Jezusem, pomóc w walce z pokusami i uwrażliwić na innych ludzi.
Możliwość przyjęcia Komunii duchowej mają wierni zgromadzeni zarówno w świątyni, jak również uczestniczący we Mszy Świętej transmitowanej przez media, a także chorzy i cierpiący. W przyjmowaniu Komunii w formie duchowej trzeba uwzględnić trzy elementy:
1) wzbudzić wiarę w realną obecność Chrystusa w Eucharystii;
2) wzbudzić miłość ku Niemu;
3) wzbudzić pragnienie, aby Jezus zechciał duchowo wejść w nasze życie.
STOLICA APOSTOLSKA UDZIELA SPECJALNYCH ODPUSTÓW DLA WIERNYCH W OBECNEJ SYTUACJI PANDEMII
Wierni, którym odpust zupełny może być udzielony:
- cierpiący na koronowirusa, przebywający na kwarantannie na polecenie władz sanitarnych w szpitalu lub we własnym domu;
- pracownicy służby zdrowia, członkowie rodzin i wszyscy opiekujący się chorymi na koronawirusa;
- ofiarujący nawiedzenie Najświętszego Sakramentu lub Adorację Eucharystyczną lub lekturę Pisma Świętego przez co najmniej pół godziny, lub odmówienie Różańca Świętego, lub pobożne odprawienie Drogi Krzyżowej, lub odmówienie Koronki do Miłosierdzia Bożego w intencji przebłagania Boga Wszechmogącego o koniec epidemii, ulgę dla tych, którzy cierpią i zbawienie wieczne dla tych, których Pan powołał do siebie;
- będący w niebezpieczeństwie śmierci, pod warunkiem, że byli należycie dysponowani i zwykle za życia modlili się.
Warunki, które wierny winien spełnić celem otrzymania odpustu zupełnego:
- nie być przywiązanym do jakiegokolwiek grzechu;
- być zjednoczonym duchowo na modlitwie poprzez środki masowego przekazu podczas celebracji Mszy Świętej, Różańca Świętego, Drogi Krzyżowej lub innej formy pobożności
lub
przynajmniej odmówić Wyznanie Wiary, Ojcze nasz i pobożne wezwania do Najświętszej Maryi Panny, przy jednoczesnym ofiarowaniu tej próby w duchu wiary w Boga i miłości wobec bliźnich;
- mieć wolę wypełnienia zwykłych warunków odpustu tak szybko, jak to będzie możliwe (spowiedź sakramentalna, przyjęcie Komunii Świętej, modlitwa w intencjach Ojca Świętego).
UZYSKANIE PRZEBACZENIA GRZECHÓW CIĘŻKICH
W SYTUACJI NADZWYCZJNEJ POZA SPOWIEDZIĄ
Akt żalu doskonałego
W Kodeksie Prawa Kanonicznego czytamy, że „Indywidualna i integralna spowiedź oraz rozgrzeszenie stanowią jedyny zwyczajny sposób, przez który wierny, świadomy grzechu ciężkiego, dostępuje pojednania z Bogiem i Kościołem. Jedynie niemożliwość fizyczna lub moralna zwalnia od takiej spowiedzi. W takim wypadku pojednanie może się dokonać również innymi sposobami” (kan. 960).
Ogłoszony przez władze cywilne stan epidemii zagrażający ludzkiemu zdrowiu i życiu można uznać za niemożliwość zastosowania zwyczajnej formy sakramentu pokuty i pojednania. Zgodnie z nauczaniem zawartym w Katechizmie Kościoła Katolickiego, nadzwyczajnym sposobem pojednania się z Bogiem i Kościołem może być wzbudzenie aktu żalu doskonałego. W Katechizmie czytamy: „Gdy żal wypływa z miłości do Boga miłowanego nade wszystko, jest nazywany «żalem doskonałym» lub «żalem z miłości». Taki żal odpuszcza grzechy powszednie. Przynosi on także przebaczenie grzechów śmiertelnych, jeśli zawiera mocne postanowienie przystąpienia do spowiedzi sakramentalnej, gdy tylko będzie to możliwe” (nr 1452).
Mając na uwadze powyższe nauczanie Kościoła wszyscy wierni, którzy ze względu na ograniczenia wynikające ze stanu epidemii nie mogą w bliskości Świąt Wielkanocnych przystąpić do spowiedzi indywidualnej, otrzymają łaskę przebaczenia wszystkich grzechów, jeśli spełnią dwa konieczne warunki. Są nimi: żal doskonały i postanowienie przystąpienia do spowiedzi sakramentalnej, jak to tylko będzie możliwe. Akt żalu doskonałego daje człowiekowi stan łaski uświęcającej, w którym może przyjmować Komunię Świętą (sakramentalnie lub duchowo).
Należy przypomnieć jeszcze jedną dyspozycję zawartą w Kodeksie Prawa Kanonicznego: Wierny, aby otrzymać zbawczy środek sakramentu pokuty, powinien być tak usposobiony, by odrzucając grzechy, które popełnił, i mając postanowienie poprawy nawracał się do Boga (kan. 987). Przed aktem żalu doskonałego należy więc uczynić rachunek sumienia i postanowić poprawę odrzucając popełnione grzechy i nawracając się do Boga.
Przypominamy również, że czas na wypełnienie trzeciego przykazania kościelnego („Przynajmniej raz w roku, w okresie wielkanocnym przyjąć Komunię Świętą”), zgodnie z decyzją Episkopatu Polski rozpoczyna się w Środę Popielcową i trwa aż do niedzieli Trójcy Świętej, która w tym roku przypada 7 czerwca.